Làng trống Đọi Tam
QUY TRÌNH LÀM TRỐNG ĐỌI TAM
Trống được làm ra thế nào?
Từ hai nguyên liệu chính là gỗ mít và da trâu, bằng bàn tay tài hoa và trí tuệ phi thường của những người thợ trống Đọi Tam đã làm nên những quả trống bền bỉ với thời gian. Mà chúng ta không khỏi thắc mắc những chiếc trống được làm ra như thế nào. Cùng đi tìm hiểu Quy trình làm trống
Trống Đọi Tam được làm ra như thế nào
Thuộc da trâu
Nguyên liệu làm mặt trống đó chính là da trâu, da trâu phải được lựa chọn từ những con trâu già khỏe mạnh. Nếu là da trâu cái thì tốt nhất vì da trâu cái dai và mềm hơn da trâu đực. Khi sử dụng da trâu cái bưng mặt trống thì độ đàn hồi cao nên tiếng trống được vang xa. Da trâu sẽ qua công đoạn thuộc da, thuộc da là phương pháp nạo bớt phần mỡ dư trên da trâu đến khi tấm da có được độ dày đã định sẵn. Công đoạn này rất khó và người thợ trống lâu năm mới biết vị trí nào cần nạo nhiều, vị trí nào cần nạo ít vì da trên từng bộ phận con trâu dày mỏng không đều.
Da trâu được phơi khô sau khi đã nạo bớt phần mỡ thừa
Sau khi da trâu đã được nạo sạch thì tiến hành phơi trên giá. Giá phơi làm bằng khung sắt chắc chắn để tránh việc da trâu co lại khi phơi.
Dựng thân trống bằng gỗ mít
Nguyên liệu chính thứ hai để làm trống đó là gỗ mít, gỗ mít được sử dụng làm thân trống phải lựa chọn những cây mít già, gỗ mít già thường có màu hơi ửng đỏ. Chọn được gỗ mít già thì quả trống thành phẩm sẽ có tiếng đanh hơn. Người thợ trống có câu “gỗ mít đánh ít kêu nhiều” là vì vậy. Sau khi đốn hạ gỗ mít sẽ được xẻ thành từng tấm lớn có độ dày từ 8-15cm tùy theo ý định quả trống sẽ làm. Gỗ mít có tính dẻo, không bị cong vênh, nứt vỡ nên phơi có thể phơi trực tiếp ngoài nắng. Sau đó gỗ mít được xẻ nhỏ hơn thành từng thanh có độ dài và độ dày tùy theo mục đích chiếc trống cần làm và phơi khô lần nữa, sau đó tang trống sẽ được bào nhẵn.
Thân trống phải được dựng sao cho thật đều và cân, hơn nữa là phải không có kẽ hở
Công đoạn tiếp theo là ghép thân trống. Những người thợ trống sẽ ghép những thanh tang trống lại với nhau, họ ghép chuẩn tới mức giữa hai thanh tang trống không hề có kẽ hở nào. Đều tăm tắp. Có lẽ ở đây có bí quyết nào đó mà chỉ những người thợ trống mới biết. Hơn nữa ghép tang trống đòi hỏi thân trống phải tròn và cân xứng mới đạt yêu cầu.
Bước tiếp theo là bưng, bịt mặt trống. Da trâu sẽ được dùng dây thừng, dây chão để néo căng lên mặt trống. Công đoạn này mất khá nhiều thời gian vì thợ phải nhiều lần làm dãn mặt da trâu để lấy được tiếng trống chuẩn nhất. Việc lấy âm trống đòi hỏi người thợ trống Đọi Tam có đôi tai nhạy bén. Nhưng kỳ lạ thay cùng một quả trống giống nhau mà khi làm trống trường học họ sẽ lấy ra tiêng trống trường học, khi cần làm trống hội sẽ lấy ra tiếng trống hội Đó chắc chắn là những bí quyết tạo nên sự thành công của làng nghề trống Đọi Tam. Sau khi lấy được tiếng trống chuẩn thì sẽ tiến hành cố định mặt trống vào thân trống. Thợ trống Đọi Tam dùng đinh bằng tre già để đóng vào thân trống vì theo họ thì sử dụng đinh sắt tiếng trống sẽ bị méo đi. Toàn bộ chiếc trống phhang.com
ải dùng bằng gỗ và tre. Không được phép sử dụng kim loại. Sau đó có thể trang trí những hoa văn trên thân trống tùy theo mục đích và yêu cầu của khách hàng.
Công đoạn bịt mặt trống còn đòi hỏi người thợ phải lấy được tiếng trống chuẩn
Thực hiện xong quy trình làm trống là chúng ta đã hoàn thành xong một quả trống.Chắc hẳn trong chúng ta ai cũng thấy rằng để làm ra một chiếc trống không hề đơn giản như cái tên trống gỗ mít da trâu mà chúng ta vẫn thường gọi.
Quy trình sản xuất trống không hề đơn giản
